Wat is het niet?
Perfect leven
Sommige mensen denken dat "Levenskunst" gelijkstaat aan een perfect leven. Volgens hen ben je pas een echte levenskunstenaar als je altijd super gelukkig bent, alles kan bereiken, bewonderd wordt door anderen, er prachtig uitziet en al je wensen uitkomen. Maar een van de belangrijke lessen in "Levenskunst" is dat vrijheid altijd relatief is. De vormgeving van je leven wordt beïnvloed door grenzen en beperkingen, waarvan sommige niet te veranderen zijn. Het gaat erom hoe je omgaat met deze grenzen en beperkingen waarmee je te maken hebt. Deze kunnen zowel extern zijn (zoals cultuur en omgeving) als intern (zoals je karakter, mogelijkheden en fysieke beperkingen).
Positief denken
Positief denken suggereert dat je het lot volledig kunt beheersen met de kracht van je geest.
- Maar we weten allemaal dat mensen vaak slachtoffer kunnen zijn van ongeluk, ziekte, oneerlijkheid van anderen, onwetendheid, of verkeerde inschattingen. Tegenslagen kunnen niet altijd worden afgewend door simpelweg positieve gedachten te koesteren. Het is belangrijk om een houding van bescheidenheid en onthechting te hebben ten opzichte van het lot. Besef dat je als mens kwetsbaar bent en dat er altijd dingen kunnen gebeuren waar je geen controle over hebt. Maar overdrijf ook niet door enkele pijnlijke ervaringen meteen een fundamenteel pessimistisch beeld van je hele leven te krijgen.
- Het is gevaarlijk om je te laten verleiden door het overmatige optimisme van een 'positief denken'-goeroe, die je een individualiseringsstrategie aanpraat van "jij kunt je leven precies zo krijgen zoals je het wilt." Het leven is niet zo maakbaar. Het is juist belangrijk om steeds opnieuw te kijken welke speelruimte je hebt in een concrete situatie om je lot te beïnvloeden.
- Het herhalen van dagelijkse positieve zinnen als "het gaat goed, het leven is prettig" is op zijn minst onnozel. Als het leven echt goed is, dan is het natuurlijk prima om dat uit te drukken. Maar in andere gevallen kan het een vorm van zelfbedrog zijn.
- Tot slot moet ook de aansporing om altijd gelukkig te zijn worden afgewezen. Gelukkig zijn is iets wat je niet volledig in de hand hebt, het overkomt een mens zo nu en dan.
Dus, "Levenskunst" gaat niet over een perfect leven nastreven of een onrealistisch positieve mindset. Het gaat over het omgaan met de realiteit, de grenzen van het leven erkennen en leren hoe je jouw lot kunt beïnvloeden binnen de mogelijkheden die je hebt.